Test płatkowy (synonim: test naskórkowy) pozostaje metodą z wyboru i jest złotym standardem w diagnostyce alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.
Diagnostyka alergii kontaktowej - True Test®
Wykonanie testów płatkowych polega na aplikacji na skórę, zwykle pleców, określonej ilości alergenu (haptenu) na 48 h i obserwacji reakcji skórnej. Ilości alergenu są zbyt małe, aby wywołać reakcję, chyba że osoba jest uczulona. Odczytu testu dokonuje dermatolog w dniu ściągnięcia testu i po następnych 24 godzinach. Dodatkowy odczyt po 7 dniach może pozwala na wykrycie 10% wyników dodatnich, które we wcześniejszych odczytach były ujemne.
W swojej istocie test płatkowe polegają na wywołaniu alergicznego kontaktowego zapalenia skóry w ściśle kontrolowanych warunkach i na bardzo ograniczonej powierzchni skóry (mniej niż 1 cm2).
Pojawienie się odczynu zapalnego w miejscu aplikacji potwierdza nadwrażliwości badanej osoby na dany hapten.
Choroby wypryskowe skóry o podłożu endogennym, w których zaleca się wykonanie testów płatkowych:
• Wyprysk atopowy
• Wyprysk pieniążkowaty
• Wyprysk na podłożu suchości skóry
• Wyprysk na podłożu zastoju żylnego
• Zmiany zapalne wokół owrzodzeń podudzi
• Wyprysk potnicowy
• Wyprysk zawodowy
• Fotodermatozy
Przeciwskazania do wykonywania testów płatkowych:
• Aktywna faza zapalenia skóry - Zaleca się wykonanie testów min. 2 tygodnie po wyleczeniu zapalenia skóry rąk i/lub stóp i min. 6 tygodni po ustąpieniu objawów wyprysku uogólnionego
• Stosowanie kortykosterydów na obszarze testowym (grzbiet) - Zaleca siê wykonanie testów min. 1 tydzień po zaprzestaniu leczenia miejscowego kortykosterydami
• Immunosupresja ogólna- w przypadku leczenia immunosupresyjnego, radioterapii, nowotworów, defektów immunologicznych
• Ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe - Zaleca się wykonanie testów min. 6 tygodni po ustaniu ekspozycji (fototerapia, solarium, narażenie zawodowe, kąpiele słoneczne)
• Ciąża i okres karmienia piersią- Zgodnie z zasadą maksymalnej ostrożno ci w okresie ciąży i karmienia
• Test płatkowy z danym alergenem w ciągu ostatniego roku - Powtarzanie testów z tym samym alergenem w krótszym odstępie czasu może zwiększyć ryzyko uczulenia jatrogennego. Powtórne testowanie dopuszczalne tylko wtedy, gdy potencjalne korzy ci przeważają nad ryzykiem
Działania niepożądane:
• Nawrót alergicznego kontaktowego zapalenia skóry w miejscu poprzedniego występowania
• Uogólnienie alergicznego kontaktowego zapalenia skóry
• Odczyny skórne na plastry montujące
• Pokrzywka kontaktowa, anafilaksja (bardzo rzadko)
• Pozapalne przebarwienia skórne (bardzo rzadko)
• Blizny w miejscu intensywnego odczynu testowego (bardzo rzadko)
• Jatrogenne wywołanie uczulenia z powstaniem odczynu zapalnego w miejscu kontaktu z alergenem po 10-20 dniach (bardzo rzadko)
• Rozwój prosaków (millia) w miejscu silnych odczynów testowych (bardzo rzadko)
Aplikacja testów płatkowych
• Testy płatkowe wykonuje się zwykle na plecach. Lokalizacja ta została wybrana głównie z powodu wygody aplikacji oraz stosunkowo najmniejszej kłopotliwości dla pacjenta.
• Testy w innych okolicach (np. ramiona i przedramiona, uda, brzuch) powinny być wykonywane tylko w wyjątkowych sytuacjach i tylko przez doświadczonego lekarza (trudności interpretacji).
Interpretacja:
- Odczyn wątpliwy: Obecność jedynie plamy rumieniowej
- Słaba reakcja alergiczna: Rumień, nacieczenie, możliwe grudki, brak pęcherzyków
- Silna reakcja alergiczna: Rumień, nacieczenie, grudki i pęcherzyki
- Bardzo silna reakcja alergiczna: Obecność odczynu pęcherzowego